Çocuklarla cinsellik hakkında konuşmayı kolaylaştıracak 10 kelime
Yemek yemek, televizyon izlemek, aile kuralları gibi konuları konuşmaya çok alışık olduğumuzdan, bu konularda çocukları bilgilendirirken ya da onlarla sohbet ederken seçtiğimiz kelimeler otomatik şekilde aklımıza gelir. Söz konusu cinsellik olduğunda ise ebeveynler çocuklarını bilgilendirme taraftarı olsa da, önce bir takım kelime ve kavramları rahatça telafuz edebiliyor olmaları sağlıklı ve olumlu iletişim kurmak açısından büyük önem taşıyor.
Bir kelimenin ya da cümlenin söylenişinden de öte, nasıl söylendiği o kelimenin anlamını oluştur. Utanarak, sıkılarak söylenilen kelimeler çocuklarda ‘o zaman bu utanılması gereken ayıp bir kelime’ gibi bir algı yaratabilir, iletişimi güçlendirir.
Ebeveynlerin sıkça sorduğu sorulardan birisi, ‘peki biz nasıl utanmadan söyleyebiliriz bu kelimeleri?’ oluyor. Ne kadar konuşulursa, o kadara normalleşiyor bu kavramlar. Pratik yapmak için ayna önünde telafuz etmek de işe yarayan tekniklerden biri.
Çocuklarla cinsellik ve sağlıklı ilişkiler hakkında konuşurken telafuz edilmesi gerekecek, ve edilmesi gereken 10 kelime:
Penis: Nüfusun ortalama yüzde ellisinde olup da telafuzu bu kadar zorlayan başka bir kelime var mıdır acaba? Çocuklara vücutlarından ve başkalarının vücutlarından bahsederken doğru bilimsel isimler kullanmak büyük önem taşır. Bunun yapılması çocukların:
Bedenlerini iyi tanımaları
Bedenlerinden yabancılaşmamaları
Bedenlerini bir müdahale/istismar durumunda bunu ifade edebilmeleri
Yetişkinlikte ya da cinsel deneyimin farklı noktalarında isteklerini doğru şekilde ifade etmelerine yardımcı olur.
Bu sebeplerden dolayı da gerek erkeklere kendi bedenlerinden, gerek yetişkinlerin bedenlerinden gerekse kız çocuklarına erkek bedeninden bahsederken pipi, sopa, tüfek gibi kelimeler yerine penis ve testis kelimelerinin kullanılması önemlidir.
Vulva: Genellikle yerini ‘kuku’, ‘şey’, ‘bacak arası’, ‘kız pipisi’ gibi kavramların aldığı, kadın cinsel organının adıdır. Vajina, kliotris, dış dudaklar, iç dudaklar, idrar deliğini kapsayan bölge’ye verilen bilimsel isimdir. Erkelerde de olduğu gibi, kız çocuklarına da bedenlerinden bahsederken doğru isim kullanmak farkındalığı arttırır. Çocuk bu bölgeyi kulağa komik ya da bebeksi gelen isimle adlandırılan, utanılacak ya da ayıp bir bölge olmaktan ziyade, bedenini normal ve doğal bir parçası olarak görebilir bu sayede.
Mastürbasyon: Bebeklikte (hatta bazı araştırmalara göre anne karnında) başlayan bu davranış ergenlik döneminde tam anlamıyla cinsellik algısıyla birleşir. Bebeklik döneminde daha çok bedensel hoşluk, gıdıklanma, ya da rahatlama amacıyla yapılan bu davranış, ergenlikte de aynı amaçların yanında cinsel duygu, dürtü ve isteği ifade etmenin bir yolu olarak kullanılır. Mastürbasyon hem kız hem de erkek çocuklar tarafından yapılabilir. Davranış bozukluğu ya da bir hastalık olmamakla birlikte, sağlık ya da ruhsal açıdan bir zararı yoktur.
Reysi Rodikli, Beni de Bedenimi de Seviyorum
Dikkat edilmesi gerekenler:
Mastürbasyonun bebeklikte sürekli yapılması bebeğin bir ihtiyacının karşılanmamasından ötürü ortaya çıkabilir. Çocuklukta dikkat edilmesi gereken önemli bir nokta da mastürbasyonun stres yönetimi olarak kullanılmasıdır. Mastübasyon vücutta rahatlama hissine sebep olduğundan, çocuk okulda ya da evde stresli bir olayı ya da durumu atlatabilmek için mastürbasyona başvuruyor olabilir. Bu durumlarda uzmanlara danışılması tavsiye edilir.
Mastürbasyon hayatın bir gerçeği olmakla birlikte, gençlerin cinsel birlikteliklere acele karar vermelerini de engelleyen bir davranıştır. Çünkü gençler, bedensel merak, cinsel dürtüler, duygu ve isteklerini bu şekilde de karşılayabilirler. Özel bölgeye yapılan özel bir davranış olduğundan, çocuklar ortalık yerlerde yapmaya kalktığında, çocuklara ani, tepkili, azarlayıcı ve ayıplayıcı yaklaşmak yerine, bu davranışın özel olduğu için kendi özelinde yapılması gerektiği açıklanmalıdır.
Özel Bölge: Penis, testis, vulva ve memeler özel bölgeleri oluşturur. Bu bölgelere izin alınmadan dokunulmamalı, anne, baba ve doktor dışındaki kişiler de hiç dokunmamalıdır. Bu bölgelere özel bölge denmesinin bir diğer sebebi de dokunulduğunda güzel hissetirmesidir. Bu bölgeye dokunulması ayıp olmamakla birlikte, çocuklukta sadece kişinin kendi kendi yapabileceği birşeydir. Bu kurala sadece iki ayrıcalık tanınır:
1. Anne baba ya da çocuğa bakan kişi (anneanne, bakıcı) çocuğun özel bölgesine hijyen amacıyla dokunabilir, yani çocuğu yıkamak, altını değiştirmek amacıyla.
2. Doktor ya da hemşire bu bölgeye izin aldıktan sonra sağlık amacıyla, yani çocuk penis, testis ya da vulvasından bir şikayeti varsa tanı ve tedavi amacıyla dokunabilir. Bu muayene sürecinde anne ya da baba çocukla birlikte olmalıdır.
Çocuklara bu anlatıldıktan sonra, yabancı ya da tanıdıkları bir kişi tarafından istismara uğrama ihtimallerinin düştüğü bilinmektedir. Çünkü çocuk bedensel haklarının farkında, ve bu hakları destekleyen anne-babasının olduğunun bilincine sahip olmaya başlar.
Regl: Menstruasyon ve adet olarak da bilinene genç kızların ergenlik döneminde her ay döllenmeyen bir yumurtanın dışarı atılmasına verilen isimdir. Toplum arasında ‘hastalık’, ‘hasta olmak’ ya da ‘halam geldi’ olarak da bilinir. Regl olmaktan bahsederken bunun bir hastlık olmadığı, hatta çok normal ve doğal bir süreç olduğunun anlatılması, beden ve özellikle cinsel organlar ile ilgili olumsuz algıların oluşmaması için önem taşır.
Ereksiyon/sertleşme: Penisin sertleşmeşi, uzaması erkeklerin ergenlik döneminde sıkça istemsiz başına gelen bir durudur. İstemsiz olduğu zaman çocuklar için kafa karıştırıcı ya da bazen utanç verici olabilir. Bilinmesi gereken bunun gelişimin bir parçası olduğu ve vücuttaki değişimler sebebiyle olduğudur. Çocuklara bunun utanılacak bir şey olmadığının, ve cinsel organda kıpırdanmaların olabileceğinin ergenlik ön ergenlik döneminde anlatılması, bu dönemin daha kolay yaşanmasına yardımcı olur. Aynı zamanda kız çocuklarının da bunu bilmeleri, okulda ya da akranlarıyken karşılaştıkları durumları sağlıklı şekilde algılayabilmelerine olanak sağlar.
Islak rüya: Erkeklerin vücudunda ergenlk döneminde sperm üretiminin başlaması ile birlikte ıslak rüyalar, yani uyku anında meninin (cinsel sıvı) dışarı akması söz konusu olabilir. Bu konuda çocukarın bilgilendirilmesi, zaten birçok değişimden geçtikleri bir dönemde, bedenleriyle alakalı belirsizliklerin azaltılmasına yardıcı olur. Islak rüyalar hakkında bilgi sahibi olmayan çocuklar genellikle bunu deneyimlediklerinde altlarına kaçırdıklarını düşünür, konu hakkında konuşmaktan çekinebilir.
Saygı: Bu kavram kendine, başkalarına ve alana saygı ile alakalıdır. Saygının cinsel eğitimde çok önemli bir yeri vardır çünkü diğer kavramlarla iç içe geçmiş durumdadır.
Onay: Onay alma konusu kademeli ve sürekliliği olan bir konudur. İki kişi arasında yapılacak herhangi bir paylaşımda, kişilerin onayının olması gerekmektedir. Bu, çok küçük yaştan itibaren çocuklara kendi bedenlerini korumaları ve akranlarını rahatsız edecek bir davranışta bulunmamalarına hazırlar, yaşlar ilerledikçe zorbalık, siber zorbalık ve yetişkinliğe doğru gidildiğinde ise, zoraki cinsel davranışlardan korur. Onay alma aynı zamanda rıza almak olarak da bilnir. Onay alma kavramı hakkında çocukların bilgilendiirilemesi, saygılı ve güvenilir ilişkilerin temellerinin atılmasına yardımcı olur.
Sevişmek/seks: Seks ya da sevişmek kişilerin sevgi göstermek, paylaşmak ya da çocuk yapmak için yapabildiği bir davranıştır. Bu, yetişkinken, karşılıklı güven ve saygı duyulan bir kişiyle yapılır. Çocuklar iben ne zaman yetişkin olacağımi diye bir yöneltebilir. Bu sorunun cevabı her aile için değişebilir. Cinsel ilişki ya da sevişmek için ailevi değerlere göre evlilik bir koşulsa, bu şekilde de anlatılabilir. Fakat ne olursa olsun, korkutma yöntemi kullanılmamalıdır. Sevişmenin doğru zamanda, ailevi ya da dini değerlere göre yapıldığında çok güzel bir deneyim olabileceğinin bilinmesi, ilerleyen yaşlarda sağlıkı bir cinsel yaşam için önemi çok büyüktür.
